wat is een pareto analyse precies?
De pareto analyse is vernoemd naar de Italiaanse econoom Vilfredo Pareto, die in de 19e eeuw ontdekte dat 20% van de bevolking 80% van het land en de rijkdom bezat. Later is dit principe breder toegepast op allerlei terreinen: van kwaliteitsbeheer tot verkoop en marketing.
In essentie gaat de analyse ervan uit dat een minderheid van de input of oorzaken verantwoordelijk is voor de meerderheid van de output of resultaten. Denk hierbij aan:
20% van de klanten zorgt voor 80% van de omzet.
20% van de producten veroorzaakt 80% van de klachten.
20% van de inspanningen levert 80% van de resultaten op.
waarom een pareto analyse toepassen
Een pareto analyse helpt ondernemers om:
Prioriteiten te stellen: je leert welke factoren het grootste effect hebben.
Efficiënter te werken: door tijd en middelen te richten op de zaken die het meeste opleveren.
Problemen aan te pakken: je kunt gericht verbeteren door de belangrijkste knelpunten eerst op te lossen.
Beslissingen te onderbouwen: data en feiten vormen de basis in plaats van aannames.
Bij ZakelijkPlus.nl zien we vaak dat organisaties die de pareto analyse goed toepassen sneller groeien en minder energie verspillen aan randzaken.
stappenplan voor een effectieve pareto analyse
Een pareto analyse klinkt eenvoudig, maar vraagt wel om een gestructureerde aanpak. Hieronder een praktisch stappenplan:
Definieer het probleem of de vraag
Bepaal welk vraagstuk je wilt analyseren: gaat het om omzet, klachten, voorraadbeheer of productiviteit?Verzamel data
Zorg voor betrouwbare en relevante gegevens. Dit kan verkoopdata zijn, klantfeedback, productiefouten of interne processen.Categoriseer de oorzaken of factoren
Deel de data in categorieën, bijvoorbeeld per productgroep, afdeling of type klacht.Bereken frequentie of impact
Kijk per categorie hoeveel impact deze heeft op het totaal. Dit kan in aantallen, percentages of financiële waarde.Maak een rangorde
Sorteer de oorzaken van groot naar klein, zodat je inzicht krijgt in welke categorieën het zwaarst wegen.Visualiseer met een diagram
Maak een pareto diagram: een staafdiagram waarbij oorzaken op aflopende volgorde staan, vaak gecombineerd met een lijn die het cumulatieve percentage toont.Trek conclusies en neem actie
Focus je op de oorzaken die samen verantwoordelijk zijn voor circa 80% van het probleem of resultaat.
voorbeelden van pareto analyse in de praktijk
klanten en omzet
Bij veel bedrijven blijkt een klein aantal klanten verantwoordelijk voor het grootste deel van de omzet. Door deze klanten beter te bedienen of te behouden, kan de winstgevendheid flink stijgen.
kwaliteitsverbetering
In productiebedrijven blijkt vaak dat 20% van de fouten verantwoordelijk is voor 80% van de klachten. Door juist die kernproblemen aan te pakken, verbetert de productkwaliteit aanzienlijk.
voorraadbeheer
Retailers ontdekken via pareto analyse dat een beperkt aantal producten verantwoordelijk is voor de meeste verkopen. Dit inzicht helpt bij het optimaliseren van voorraad en inkoop.
pareto analyse versus andere methodes
Het is belangrijk om te begrijpen dat de pareto analyse niet altijd dé oplossing is. Het geeft vooral richting, maar zegt niet alles. Vergelijk het met andere methodes:
SWOT-analyse: meer gericht op interne en externe factoren in bredere zin.
Ishikawa-diagram (visgraat): meer focus op het in kaart brengen van oorzaken.
KPI-management: draait om het meten van prestaties, niet per se om prioritering.
Toch blijft de pareto analyse uniek omdat het snel laat zien waar de grootste winst of verbetering te behalen valt.
valkuilen bij het toepassen van een pareto analyse
Hoewel de 80/20-regel vaak opgaat, zijn er enkele valkuilen waar ondernemers rekening mee moeten houden:
Verkeerde data: slechte of onvolledige data leidt tot verkeerde conclusies.
Te simplistisch denken: soms is de verdeling niet precies 80/20 maar bijvoorbeeld 70/30 of 90/10.
Focus op korte termijn: een pareto analyse geeft aan waar nú de meeste impact zit, maar kan lange termijn factoren onderbelichten.
Vergeten van de rest: de overige 80% lijkt soms onbelangrijk, maar kan op termijn alsnog cruciaal zijn.
Combineer een pareto analyse altijd met kwalitatieve inzichten, zoals klantinterviews of feedbacksessies, om te begrijpen waarom bepaalde oorzaken zo’n groot effect hebben.
hoe pareto analyse helpt bij strategische keuzes
Een van de grootste voordelen van de pareto analyse is dat het ondernemers ondersteunt bij het maken van strategische keuzes. Of het nu gaat om marketingbudgetten, HR-beleid of productontwikkeling: het principe kan vrijwel overal worden toegepast.
Voorbeeld: een bedrijf ontdekt dat slechts 20% van zijn campagnes zorgt voor 80% van de leads. Het management besluit om de overige campagnes stop te zetten en de middelen volledig in te zetten op de meest effectieve kanalen. Het resultaat: lagere kosten en hogere opbrengsten.
pareto analyse in HR en personeelsmanagement
Niet alleen in financiële processen, ook binnen HR kan de pareto analyse nuttig zijn:
20% van de medewerkers levert 80% van de productiviteit.
20% van de oorzaken veroorzaakt 80% van het personeelsverloop.
20% van de trainingen zorgt voor 80% van de verbeterde prestaties.
Door dit inzicht kunnen managers gericht investeren in de juiste mensen en middelen.
hoe technologie de pareto analyse versterkt
In een tijdperk waarin data steeds belangrijker wordt, helpt technologie om pareto analyses sneller en nauwkeuriger uit te voeren. Denk aan business intelligence tools, dashboards en software die automatisch data categoriseert en visualiseert.
Bedrijven die dit combineren met hun strategie, zoals we vaak zien bij organisaties die wij vanuit ZakelijkPlus.nl volgen, zijn beter in staat om beslissingen te onderbouwen en direct actie te ondernemen.
pareto analyse en innovatie
Een verrassende toepassing van de pareto analyse ligt in innovatie. Vaak blijkt dat een klein aantal ideeën of projecten verantwoordelijk is voor het grootste deel van de succesvolle innovaties. Door deze methodiek ook hier te gebruiken, kunnen bedrijven hun innovatiebudget slimmer inzetten en sneller resultaten boeken.
Herhaal de pareto analyse regelmatig – minstens elk kwartaal – zodat je niet achter de feiten aanloopt en snel kunt inspelen op veranderingen in de markt.
hoe pareto analyse toekomstbestendig maakt
In een steeds veranderende markt is het voor bedrijven cruciaal om flexibel en efficiënt te zijn. De pareto analyse helpt om snel inzicht te krijgen in wat écht belangrijk is en wat minder prioriteit heeft. Daarmee wordt het een instrument dat niet alleen vandaag, maar ook in de toekomst waardevol blijft.
Door regelmatig opnieuw een analyse te maken, blijf je bovendien alert op verschuivingen in klantgedrag, marktdynamiek en interne prestaties.
slotgedachten over de pareto analyse
De pareto analyse is geen wondermiddel, maar wel een uiterst nuttig instrument dat ondernemers helpt bij focus en prioritering. Het succes van de methode zit in de eenvoud: door te kijken naar de kleine groep oorzaken die het grootste effect hebben, ontstaat er overzicht en richting.
Of het nu gaat om omzetgroei, kwaliteitsverbetering of personeelsbeleid, de 80/20-regel blijft keer op keer bewijzen dat slim focussen beter werkt dan alles tegelijk willen aanpakken.
Frederiek van Leeuwen is een vaste auteur voor ZakelijkPlus.nl en schrijft over de thema’s die ondernemers vandaag en morgen bezighouden. Met een focus op bedrijfsvoering, digitalisering, apps en juridische vraagstukken rondom ondernemerschap, biedt zij heldere inzichten en toepasbare adviezen. Dankzij haar scherpe blik op technologie, wet- en regelgeving én praktische bedrijfsrealiteit weet Frederiek complexe onderwerpen toegankelijk te maken voor ondernemers die vooruit willen.