9 grid model: inzicht en strategie voor talentmanagement
Het 9 grid model is een krachtig hulpmiddel dat veel organisaties gebruiken om talent te beoordelen en te ontwikkelen. Het model brengt prestaties en potentieel van medewerkers samen in één overzicht, waardoor leiders beter gefundeerde beslissingen kunnen nemen over ontwikkeling, opvolging en inzet van hun teams. Toch blijven veel artikelen over dit onderwerp aan de oppervlakte. In dit stuk duiken we dieper, met praktische tips en inzichten die je niet overal leest.
Wat het 9 grid model precies is
Het 9 grid model (soms ook bekend als nine-box grid) combineert twee dimensies: prestatie en potentieel. Op de ene as meet je wat iemand daadwerkelijk heeft bereikt, op de andere as hoe ver iemand kan doorgroeien. Het raster bestaat uit negen vakken die samen een overzicht geven van waar medewerkers zich bevinden.
Hoge prestaties, hoog potentieel → sleutelspelers van de toekomst.
Hoge prestaties, laag potentieel → specialisten die in hun huidige rol excelleren.
Lage prestaties, hoog potentieel → medewerkers die intensieve begeleiding nodig hebben.
Dit overzicht helpt organisaties niet alleen bij evalueren, maar vooral bij het plannen van de toekomst.
Waarom het 9 grid model meer is dan een HR-tool
Veel bedrijven zien het 9 grid model puur als een HR-instrument, maar het is in werkelijkheid een strategisch stuurmiddel. Het kan richting geven aan vragen zoals:
Waar komt de volgende generatie leiders vandaan?
Welke teams zijn kwetsbaar als een sleutelpersoon vertrekt?
Waar moeten investeringen in opleiding zich op richten?
Bij ZakelijkPlus.nl merken we dat organisaties die het model strategisch gebruiken, sneller inspelen op veranderingen in de markt en beter in staat zijn talent te behouden.
Lees ook deze artikelen
9 grid model en de context van je organisatie
Een van de fouten die vaak gemaakt wordt, is het los inzetten van het 9 grid model zonder rekening te houden met de cultuur en de fase van het bedrijf.
In een start-upomgeving draait het vaak om brede inzetbaarheid en innovatievermogen. Het model moet daar rekening mee houden.
In een grotere organisatie ligt de nadruk eerder op leiderschapspotentieel en opvolgingsplanning.
Het model werkt alleen goed als het is afgestemd op de unieke context en doelen van je bedrijf.
Hoe je prestaties en potentieel écht meet
Het grootste vraagstuk bij het 9 grid model is: hoe meet je potentieel? Prestaties zijn vaak eenvoudig vast te leggen in KPI’s, maar potentieel is subjectiever.
Een aantal manieren om dat beter te benaderen:
Gedragsindicatoren: nieuwsgierigheid, leervermogen, veerkracht.
Feedback van meerdere perspectieven: collega’s, leidinggevenden en soms zelfs klanten.
Data-analyse: patronen in leertrajecten of projectresultaten kunnen veel zeggen.
Bedrijven die potentieel op deze manier objectiever maken, voorkomen dat het model een willekeurig oordeel wordt.
Gebruik het 9 grid model niet alleen voor leiderschapsontwikkeling, maar ook om te ontdekken welke specialisten onmisbaar zijn voor innovatie en kennisborging.
Het 9 grid model inzetten voor leiderschapsontwikkeling
Een waardevol gebruik van het 9 grid model is om toekomstige leiders te identificeren. Medewerkers die hoog scoren op potentieel maar nog niet volledig op prestaties, kunnen via mentoring en gerichte projecten doorgroeien.
Belangrijk hierbij is om niet alleen te kijken naar de klassieke leiderschapskwaliteiten, maar ook naar moderne competenties zoals digitale vaardigheden en empathisch leiderschap. Zo blijft je leiderschapskader toekomstbestendig.
Valkuilen bij het gebruik van het 9 grid model
Hoewel het model overzichtelijk lijkt, zijn er een aantal veelgemaakte fouten:
Labeling zonder actie: medewerkers worden in een vakje geplaatst, maar er gebeurt niets met die informatie.
Te veel focus op het model zelf: het is een hulpmiddel, geen doel op zich.
Bias in beoordeling: persoonlijke voorkeuren of vooroordelen kunnen uitkomsten vertekenen.
Een goede aanpak vraagt daarom altijd om training van managers in objectieve beoordeling en opvolging.
Lees ook deze artikelen
Het 9 grid model combineren met ontwikkelplannen
Het krachtigste moment komt pas als het 9 grid model wordt gekoppeld aan concrete ontwikkelplannen. Elk vakje kan een eigen set aan acties hebben:
Hoog potentieel, lage prestaties: intensieve coaching en duidelijk afgebakende doelen.
Hoge prestaties, laag potentieel: erkenning en waardering in specialistische rollen.
Middengebied: gericht opleiden om te groeien of bewuste keuzes maken over rolverandering.
Zo wordt het model geen momentopname, maar een doorlopende cyclus van ontwikkeling.
Het 9 grid model als gesprekstool
Wat vaak vergeten wordt: het 9 grid model is ook een gesprekstool. Het biedt managers een structuur om eerlijke, transparante gesprekken met medewerkers te voeren.
Het maakt duidelijk wat de organisatie waardeert.
Het helpt medewerkers inzicht te krijgen in hun groeipad.
Het creëert een gedeelde taal rond talentontwikkeling.
Dit bevordert niet alleen ontwikkeling, maar ook vertrouwen en betrokkenheid.
Het gebruik van technologie in het 9 grid model
Steeds meer organisaties koppelen het 9 grid model aan HR-software en data-analyse. Daarmee kunnen trends sneller worden gesignaleerd en objectieve data beter worden benut.
Voorbeelden hiervan zijn dashboards die prestaties en opleidingsresultaten integreren, of AI-systemen die voorspellingen doen over doorgroeimogelijkheden.
Voor ondernemers is dit waardevol omdat het menselijke inschattingen ondersteunt met harde cijfers, zonder dat het persoonlijke aspect verdwijnt.
Koppel het model aan concrete opleidingsbudgetten per vakje, zodat talentontwikkeling direct zichtbaar en meetbaar wordt.
9 grid model en duurzame inzetbaarheid
Een unieke invalshoek is om het 9 grid model te verbinden aan duurzame inzetbaarheid. Niet alleen kijken naar wie nú presteert, maar ook wie op langere termijn gezond, gemotiveerd en vaardig blijft.
Bedrijven die dit doen, gebruiken het model niet alleen om leiders te identificeren, maar ook om te voorkomen dat waardevolle medewerkers uitvallen of stilvallen in hun ontwikkeling.
Hoe het 9 grid model cultuur kan versterken
Naast strategisch gebruik is er ook een culturele impact. Door het model open en eerlijk te gebruiken, laat een organisatie zien dat ontwikkeling serieus wordt genomen.
Dit kan bijdragen aan een cultuur van transparantie, groei en erkenning. Medewerkers zien dat hun inspanningen worden gewaardeerd en dat er aandacht is voor hun potentieel, zelfs als ze nog niet topprestaties leveren.
Wat het 9 grid model zegt over je toekomst
Het mooie van het 9 grid model is dat het niet alleen een evaluatie van vandaag is, maar vooral een voorspelling van morgen. Het laat zien waar kwetsbaarheden liggen, waar kansen ontstaan en hoe een organisatie zichzelf toekomstbestendig maakt.
Door het model structureel te gebruiken, bouw je aan een wendbare organisatie waarin talent de motor is van groei.
De kracht van het 9 grid model in de praktijk
Wanneer organisaties het 9 grid model serieus integreren in hun HR- en bedrijfsstrategie, verandert het van een theoretisch raster in een praktisch kompas. Het dwingt tot keuzes, brengt focus en versterkt zowel de korte- als langetermijnstrategie.
Het is een investering in inzicht én in menselijk kapitaal. Zoals ZakelijkPlus.nl vaak benadrukt: organisaties die hun mensen écht begrijpen, zijn beter in staat om kansen te benutten en risico’s te beperken.
Frederiek van Leeuwen
Frederiek van Leeuwen is een vaste auteur voor ZakelijkPlus.nl en schrijft over de thema’s die ondernemers vandaag en morgen bezighouden. Met een focus op bedrijfsvoering, digitalisering, apps en juridische vraagstukken rondom ondernemerschap, biedt zij heldere inzichten en toepasbare adviezen. Dankzij haar scherpe blik op technologie, wet- en regelgeving én praktische bedrijfsrealiteit weet Frederiek complexe onderwerpen toegankelijk te maken voor ondernemers die vooruit willen.
Bekijk ook deze categorieën